Kanaryalarda Otomatik Aydınlatma ve ışık süresi Kanarya üretiminde en kritik faktörlerden biridir. Kanaryaların üreme döngüsü doğrudan gün uzunluğuna, yani maruz kaldıkları ışık miktarına bağlıdır. Doğal ortamlarında ilkbahar aylarında günler uzadıkça kuşların hormon dengesi değişir, üreme isteği artar ve çiftleşme davranışları başlar. Bu nedenle üreticiler, kontrollü şekilde ışık süresini ayarlayarak kuşlarını üreme sezonuna hazırlar.
Otomatik Aydınlatma Sistemi Nedir?
Otomatik aydınlatma sistemi, bir üretimhanede ışıkları belirli saatlerde açıp kapatan veya ışık şiddetini kademeli olarak değiştiren cihazlardan oluşur. Temel amacı, kuşların biyolojik saatini kandırarak onlara mevsim geçişini taklit etmektir.
Neden Gerekli?
- Kanaryaların üreme dönemine girmesi için gün uzunluğunu artırmak gerekir.
- Kuluçka sonrası dinlenme döneminde ise gün süresini kısaltarak kuşların vücutlarının toparlanması sağlanır.
- Manuel olarak ışık açıp kapatmak hem yorucu hem de hataya açık bir yöntemdir. Otomatik sistemler bu işi kusursuz yapar.
Çalışma Prensibi
Basit bir otomatik ışık sistemi aslında dijital zamanlayıcıya bağlı floresan ya da LED ışıklardan oluşur. Daha gelişmiş sistemlerde gün doğumu ve gün batımı efektleri de vardır. Örneğin:
- Basit Sistem: Akşam 22:00’de ışıkları kapatan, sabah 06:00’da açan dijital prizler.
- Orta Seviye Sistem: LED panellerde ışık şiddetini yavaş yavaş artırıp azaltan dimmer kontrollü cihazlar.
- Profesyonel Sistem: Gün doğumu/batımı simülasyonu yapan, renk sıcaklığını değiştirebilen tam otomatik kontrol cihazları.
Nasıl Kurulur?
- Üretimhanedeki ışık kaynağını belirleyin (LED tercih edilir çünkü tasarruflu ve doğala yakın).
- Dijital zamanlayıcı veya otomasyon cihazını ışık kaynağına bağlayın.
- Başlangıçta kuşlarınıza 10 saatlik ışık verin.
- Her hafta 20–30 dakika artırarak 14–15 saate kadar çıkarın.
- Üretim sezonu bittikten sonra yine yavaş yavaş azaltarak dinlenme süresine geçin.
Avantajları
- Üreme dönemini istediğiniz tarihte başlatabilirsiniz.
- Kuşlarınız daha sağlıklı ve düzenli bir üretim döngüsüne girer.
- Elektrik kullanımını optimize eder, tasarruf sağlar.
- Gece aniden ışık sönüp açılmadığı için kuşlarda panik ve yaralanma riski azalır.
Türkiye’de Kullanılan Sistemler
Türkiye’de birçok üretici basit zamanlayıcı prizleri kullanırken, bazı profesyonel üretimhanelerde özel tasarım LED sistemleri tercih edilmektedir. Özellikle dimmer kontrollü LED paneller son yıllarda oldukça yaygınlaşmıştır.
Yeni Başlayanlara Tavsiyeler
- Başlangıç için basit bir dijital zamanlayıcı priz yeterlidir.
- Işık kaynağı olarak sıcak beyaz LED tercih edin (güneşe daha yakın).
- Kuşları aniden uzun süreli ışığa maruz bırakmayın, kademeli artırın.
- Sisteminizi elektrik kesintilerine karşı UPS (kesintisiz güç kaynağı) ile desteklemek faydalıdır.
Profesyonel Kullanıcılar İçin İleri Sistemler
Büyük üretimhanelerde ışık yönetim panelleri kullanılır. Bu sistemler sadece aydınlatmayı değil, aynı zamanda ısı ve nemi de kontrol eden entegre otomasyon cihazlarıdır. Böylece üretim ortamı tamamen doğala en yakın şekilde taklit edilir.
