You are here
Home > Yem ve Mamalar >

Yumurtanın Özellik ve Faydaları

yumurtanın faydaları

Anne sütü dışında, insanların ihtiyacı olan tüm temel vitamin ve minerallere sahip tek besinin YUMURTA olduğunu ve yumurtalarda 13 adet vitamin ve mineral olduğunu biliyor musunuz? Buyrun detayları iyicene okuyun. Bu yazıdan kuşlarınıza yararlı olacak bilgiler çıkaracağınıza eminim!!

YUMURTANIN TÜM ÖZELLİKLERİ
Binlerce yıldır bilinen, ucuz, dünyanın her yerinde rahatlıkla üretilebilen, çok çeşitli şekillerde ve kolayca pişirilebilen, lezzetli ve besleyici, hemen herkesin ortak besini olan yumurta ile ilgili merak ettiğiniz ne kadar bilgi varsa hepsi bu haberde. En zengin ve görkemli mutfak menülerinden, en fakir masalara kadar hemen hemen dünya üzerindeki tüm insanların ortak besini olan yumurtanın yararları saymakla bitmiyor. Ancak sağlıklı olmasının yanı sıra yumurta özellikle diyet yapanların ürktüğü besin maddeleri arasında yer almaktadır. Anne sütünden sonra en besleyici besin olan yumurta sağlığa zararlı olabilir mi ? Dünyanın en lüks ve pahalı lokantasındaki peynir, kızarmış ekmek ve portakal suyunun yanında kahvaltı masasını tamamlayan, diğer taraftan Anadolu’nun en ücra köşesinde tandır ekmeğine katık olan, ortak ve değerli bir besinimiz var!!!  Bu besinimiz; binlerce yıldır bilinen, ucuz, dünyanın her yerinde rahatlıkla üretilebilen, çok çeşitli şekillerde ve kolayca pişirilebilen, lezzetli ve besleyici değeri yüksek Yumurtadan başkası değildir. Anne sütünden Sonra İkinci Sıradadır Yumurta, anne sütünün haricinde insanın ihtiyacı olan tüm besin öğelerini bulunduran tek besinimizdir. Yeni bir yaşamın özü olduğu düşünülecek olursa, besleyici değerinin yüksek olması hiç de şaşırtıcı değildir.

BUNLARI BILIYOR MUSUNUZ ?
Yumurta kabuğunun yüzeyinde 17.000 adet küçük delik (por) bulunur.
–> Buzdolabında bir hafta bekletilmiş yumurta, oda ısısın da bir gün bekletilmiş yumurtadan daha tazedir.
–> Yumurta uzun süre bekletilirse su ve karbondioksit kaybı nedeniyle ağırlığı azalır.

BU NOKTALARA DİKKAT ETMEYİ UNUTMAYIN
–> Yumurta satın alınırken; marketlerde soğuk ortamda muhafaza ediliyor olmasına dikkat edilmelidir.
–> Yumurtanın kabuğu temiz, düzgün görünüşlü, yeterli kalınlıkta ve az pürüzlü olmalıdır. Çatlak ve kırık yumurtalar satın alınmamalıdır. Bu yumurtalar tazeliğini daha çabuk kaybedip, bozulur. Mikroorganizmaların üremesi icin uygun bir ortam oluşturulurlar.
–> Ev şartlarında yumurta buzdolabında (0-5oC), çabuk bozulmasını önlemek için alınan orijinal karton kutusu içerisinde, yıkanmadan saklanmalıdır. Yıkandığı takdirde doğal koruyucu tabakasını kaybeder. Bu nedenle yumurta kullanılacağı zaman yıkanmalıdır.
–> Yumurta buzdolabında; peynir, soğan, balık gibi güçlü kokusu olan besinlerin yakınında saklanmamalıdır. Çünkü yumurtanın kabuğu gözeneklidir ve yumurta güçlü kokuları emebilmektedir
–> Yumurtaların, iyi kaliteli olma özelliğini kaybetmeden  3-4 hafta içerisinde tüketilmesi gerekir.

PROTEIN DEĞERİ

Proteinlerin vücudumuzda cok onemli gorevleri bulunmaktadir. Yumurta tum besinler icerisinde en kaliteli proteine sahiptir. Çünkü yumurta proteini insan vucudunda sentezlenemeyen ve
kesinlikle besinler ile dışarıdan alınması gerekli olan “elzem amino asitleri” yeterli ve dengeli miktarlarda bulunmaktadir. Sindirilebilirliği yüksektir, tamamına yakını vücut tarafından
kullanılmakta ve vücut proteinlerine dönüşebilmektedir. Hatta bu özelliğinden dolayı, diğer besinlerin protein kalitesinin hesaplanmasında da kullanılmaktadır. Yumurta proteininin biyolojik
değeri yani proteinden elde edilen fayda %93,7 iken bu değer sütte %84,5, balıkta %76, sığır etinde %74.3’dur.Yeterli ve dengeli beslenmede, özellikle mental ve fiziki yönden hızlı bir büyume
ve gelişme döneminde olan çocukların, protein tüketimlerinin en az yarisinin hayvansal kaynaklı olması önerilmektedir. Bu nedenle çocuk beslenmesinde ornek protein kaynağı olan yumurtaya
gereken önem verilmelidir.

MİNERAL DEĞERİ
Yumurta, demir ve çinko gibi sağlığımız açısından onem taşıyan mineralleri de içermektedir.
Demir, kan yapımı için gereklidir. Demir yetersiz alındığında anemi (kansizlik) oluşur. Ayrıca demirin büyüme, gelişme ve hastalıklardan korunma rolü vardır. Yetersizliğinde cocukların oğrenme
yeteneği ve okul basarısı azalır.Yumurtada C vitamini bulunmamaktadır. Yumurta C vitamini kaynağı bir besinle (dometes, yesil sebzeler, turuncgiller vb.) tuketilirse yapisindaki demirin emilimini
artirmis oluruz.Yumurta ozellikle buyume-gelisme ve bagisiklik sisteminde rolu olan cinko minerali acisindan da iyi bir kaynaktir.Yumurta dusuk enerji icerigine karsin (buyuk boy yumurta=75 kkal),
bircok elzem besin ogesini yuksek oranda bulundurmasi nedeniyle “besleyici degeri yuksek” besin olarak tanimlanmaktadir.


VITAMIN DEGERI

Yumurta A, D, E ve B grubu vitaminleri ile diger vitaminleri onemli oranda icermektedir. Yumurta sarisindaki A vitamini gozun iyi gormesi, kemik gelisimi ve saglikli disler icin gereklidir. Vucut hucrelerinin gelismesine yardim eder. Solunum ve sindirim sisteminin saglikli olmasini ve enfeksiyonlara karsi korunmasini saglar.D vitamini, insan vucudunda kalsiyumun kullanilmasina yardimci olur. Bu vitamin besinlerde sinirli miktarda bulunur, deride gunes isinlarindan sentezlenir. Yumurta sarisi, D vitamini saglayan birkac besinden biridir. Gunes isinlarindan yeterince yararlanirsa ve yumurta tuketilirse ozellikle cocuklarda D vitamini eksikligine bagli kemik bozuklugu olusmaz. Yumurta, E vitamini yonunden de zengindir. E vitamini antioksidant (oksidasyonu onleyici) etkisinden dolayi, vucudumuzu zararli maddelere karsi korur.B grubu vitaminler bazi besin ogelerinin vucutta enerjiye çevirilmesi için gereklidir. Yumurta özellikle riboflavin (B2 vitamini) açısından zengindir. Bu vitamin deri ve goz sagligi icin de gereklidir.Yumurta bulunan kolin, beyin fonksiyonlarinin yerine getirilmesinde onemli rol oynamaktadir.

YUMURTANIN YAĞ İÇERİĞİ
Yeterli ve dengeli beslenmede diyetin yağdan gelen enerjisi %30’un üzerinde olmamalıdır. Toplam yağ miktarı kadar, yağ asitlerini doymuş ve doymamış olma ozelliği de önem taşımaktadır. Doymuş yağların enerjiye katkisi %10’un üzerine çıkmamalıdır.Hayvansal kaynaklı bir besin olmasına rağmen yumurtanın yağ içeriği düşüktür. Büyük bir yumurtada 4.5 gram civarında yağ bulunur. Bunun 1.5 gramı doymuş yağ asitleri, diğer kısmı ise, doymamış yağ asitleri şeklindedir. Göruldüğü üzere yumurta, kalp-damar hastalıkları için risk faktörü olan doymuş yağ asitlerini düşük oranda içerir ve toplam yağ miktarı düşüktür.

YUMURTA KOLESTEROLU ARTIRIR MI?
Bir yumurta sarisinda 213 mg kolesterol bulunur. Yumurta beyazinda, kolesterol ve yag yoktur.Yumurta yuksek kolesterol icerigine sahip besinimiz olmasi nedeniyle yillarca kotu bir un kazanmistir. Besinlerdeki yuksek kolesterolun, kan kolesterolunde direkt artisa neden oldug udusunulmus ve bu nedenle yumurta tum diyetlerden uzak tutulmus ve korkak tuketilmistir.Gercekte kan kolesterolunun buyuk bir kismi vucut tarafindan yapilir. Kolesterol; insanlar ve tum hayvanlarda vucutta sentezlenen yag benzeri bir maddedir. Sinir liflerinin yalitimi, hucre duvarinin butunlugunun saglanmasi, D vitamini sentezi, cesitli hormonlarin ve sindirim salgilarinin olusumu icin gereklidir.Kan kolesterol seviyesinin duzenlenmesinde; genetik, yasam bicimi ve beslenme seklinin onemli kriterler oldugu yapilan bilimsel calisma sonuclari ile ortaya konulmustur.Doymus yaglarin, kan kolesterol duzeyine etkisi yuksek kolesterollu diyetten daha fazladir. Beslenmemizde kolesterolden cok, toplam yag miktari ve doymus yag asitleri oranina dikkat etmemiz gereklidir. Dusuk yagli diyet tuketen saglikli bireylerde her gun bir yumurta tuketiminin sakincasi yoktur. Eger kiside kolesterol metabolizmasi bozuklugu yoksa yeterli ve dengeli olarak tum besin gruplarini tuketiyorsa ideal vucut agirligi koruyorsa, fiziksel olarak aktif ise ve sigara kullanmiyorsa, yumurtanin yuksek kolesterol iceriginden dolayi endise duyulmasina gerek yoktur. Sagligimiz icin gerekli olan
protein, vitamin ve mineral bu kabugun icerisinde…

YUMURTAYI PİŞİRİRKEN !!!
–> Yumurta kabuklu olarak pisirildiginde 4 dakikada beyazi, 12 dakikada tami katilasir.
–> Cig yumurtanin beyazindaki avidin, sarisinda bulunan B grubu vitaminlerden biyotini baglayarak kullanilmasini engeller. Pisirme ile bu olumsuz etki onlenir.
–> Yumurtanin pisirilme suresinin iyi ayarlanmasi gereklidir. onegin; yumurtayi haslama suresi uzarsa ve yumurta bayatsa saridaki demir, beyazdaki sulfur ile birleserek yumurta sarisinin etrafinda yesil bir halka olusur (Demir sulfur halkasi).
–> Uzun sure pisirilen yumurtalarin sindirimi guclesir ve uygulanan pisirme yontemine gore B grubu vitaminlerde kayiplar olusur.
–> Yumurta beyazi ve sarisindaki besin ogelerinin tur ve miktari farklilik gostermektedir.

BESIN ELEMENTI
BUTUN
BEYAZ
SARI
Enerji (kkal) 75 17 59
Protein (g) 6,25 3,52 2,78
Toplam Yag (g) 5,01 0 5,12
Toplam karbonhidtrat (g) 0,6 0,3 0,3
Yag asitleri (g) 4,33 0 4,33
Doymus Yaglar (g) 1,55 0 1,55
Tekli doymamış Yağlar (g) 1,91 0 1,91
Çoklu Doymamış Yağlar(g) 0,68 0 0,68
Kolesterol (mg) 213 0 213
Tiamin (mg) 0,031 0,002 0,028
Riboflavin (mg) 0,254 0,151 0,103
Niasin (mg) 0,036 0,031 0,005
B6 vitamini (mg) 0,070 0,001 0,0069
Folat (mcg) 23,5 1,0 22,5
Vitamin B12 (mcg) 0,50 0,07 0,43
Vitamin A (IU) 317,5 0 317
Vitamin E (mg) 0,70 0 0,70
Vitamin D (IU) 24,5 0 24,5
Kolin (mg) 215,1 0,42 214,6
Biotin (mcg) 9,98 2,34 7,58
Kalsiyum, Ca (mg) 25 2 23
Demir, Fe (mg) 0,72 0,01 0,59
Magnezyum, Mg = (mg) 5 4 1
Bakır, Cu = (mg) 0,007 0,002 0,004
iyot, I (mg) 0,024 0,001 0,0022
çinko, Zn = (mg) 0,55 0 0,52
Sodyum, Na (mg) 63 55 7
Manganez, Mn = (mg) 0,012 0,001 0,0012
Print Friendly, PDF & Email

Bir yanıt yazın

Top